Chọn nghề theo Sức khỏe:SỨC KHOẺ TINH THẦN VÀ ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP
Quang Dương
Nhà nghiên cứu tâm lý
Nói đến sức khỏe, nhiều người thường nghĩ ngay đến trạng thái cơ bắp hay ốm đau bệnh tật. Mà ốm đau bệnh hoạn thì chỉ nghĩ đến những căn bệnh về thể chất, như phong thấp, lao phổi, hay tim mạch, ung thư...
Đó chỉ là cách nghĩ phiến diện và lệch lạc về sức khỏe. Vì vậy, khi hướng nghiệp theo sức khỏe, họ cũng thường chọn nghề theo sự lệch lạc đó. Trong khi có những căn bệnh về sức khỏe tinh thần (nói riêng) và rối nhiễu tâm lý (nói chung) lại ít được quan tâm trong lĩnh vực chọn nghề và hướng nghiệp.
Tổ chức Y Tế Thế giới đã định nghĩa :
Sức khỏe là một tình trạng thoải mái hoàn toàn về thể chất và tinh thần, chứ không phải là một tình trạng không có bệnh tật hay bị tàn tật.
Bởi thế, người có bệnh tật hay bị tàn tật (sức khỏe thể chất hơi yếu) nhưng nếu đủ sức khỏe tinh thần vững mạnh thì vẫn có thể làm được những nghề
đòi hỏi mạnh về tâm lực, như nghề quản trị kinh doanh, nghề tiếp cận thị trường, nghề trinh sát thám hiểm, nghề kiểm toán kế toán, nghề bảo hộ lao động, nghề kỹ thuật môi trường, nghề chăm sóc thú dữ (ở vườn thú), nghề chăm sóc bệnh điên (hộ lý, điều dưỡng)...
Như vậy, thực chất của sức khỏe tinh thần là một vấn đề tâm lý. Thực lực của sức khỏe tinh thần chính là
sức mạnh tâm lý. Đây là một
nguồn nội lực rất quý, cần thiết cho mỗi người khi hành nghề và lập nghiệp.
Dưới đây là 5 biểu hiện tâm lý đặc trưng của sức khỏe tinh thần (xét theo hai đối cực tương phản) :
1. Thường
lạc quan hay
bi quan ?
2. Thường
tự tin hay
lo lắng ?
3. Thường
can đảm hay
sợ sệt ?
4. Thường
giữ được bình tĩnh hay
dễ bị mất tự chủ ?
5. Thường
giữ được thanh thản hay
dễ bị mất quân bình ?
Để giúp
tự hiểu mình hơn về sức khỏe tinh thần, thực hành 13 câu trắc nghiệm sau đây sẽ cho biết kết quả là bạn
khỏe hay chưa khỏe đến mức nào.
1.
Hàng ngày, trước thực trạng chưa đầy đủ trong sinh hoạt, bạn thường :
a- Dễ chấp nhận với những gì mình đang có.
b- Không thỏa mãn với những gì mình đang có.
2.
Khi làm việc hay tiếp xúc, trước những gì thiếu thốn, bất lợi, bạn đã :a- Dễ thích ứng với những điều kiện thiếu thốn.
b- Khó thích ứng với những trở ngại thiếu thốn.
3.
Khi đến một nơi ở mới (hay một nơi làm việc mới), bạn thường :a- Dễ tự điều chỉnh để thích nghi với hoàn cảnh.
b- Khó tự điều chỉnh để thích nghi với hoàn cảnh.
4.
Trước những khó khăn vất vả hay bệnh tật ốm đau, bạn thường :a- Kêu ca than vãn.
b- Âm thầm chịu đựng.
5.
Trước những áp lực nặng nề và gấp rút của công việc, bạn thường :a- Kiếm cớ để tránh né.
b- Cố gắng để vượt qua.
6.
Trước những tai ương do người khác gây ra cho bạn, bạn thường :a- Tìm cách để trả đũa.
b- Buồn giận nhưng qua mau.
7.
Khi bạn đang phải chịu đựng một nỗi đau thể xác kinh khủng (như trong ca mổ, lúc bị tai nạn...), bạn thường :a- Rên la dữ dội.
b- Cố nén cơn đau.
8.
Trước những gì rất phấn chấn, bạn thường tỏ ra :a- Vui quá.
b- Vui vừa phải.
9.
Trước những gì quá bất hạnh, bạn thường tỏ ra :a- Buồn quá.
b- Buồn vừa phải.
10.
Trước những gì quá bức xúc, bạn thường tỏ ra :a- Nổi giận, tức tối.
b- Đằm tính, ít giận.
11.
Nghe một tiếng sét đánh dữ dội, bạn thường tỏ ra :a- Hoảng hốt, giật thót mình, tim đập mạnh.
b- Hơi giật mình, nhưng kịp thời trấn tỉnh.
12.
Trước những gì quá nguy hiểm, bạn thường tỏ ra :a- Sợ hãi, lo lắng và hoang mang cực độ.
b- Gan dạ, ít lo và tìm cách thoát hiểm.
13.
Trong cuộc sống, bạn thường tập trung suy nghĩ, lao tâm khổ tứ nhiều hơn cho những việc nào sau đây :a- Hướng vào mưu sinh và đối phó trở ngại.
b- Hướng vào khoa học và tìm tòi nghiên cứu.
Ghi chú : Với những câu test nào mà bạn lưỡng lự trước hai đáp án, không biết nên chọn đáp án nào (vì có thể không cực đoan, mà trung dung đứng giữa, hoặc lúc thế này lúc thế khác...) thì bạn cứ việc để trống, không chọn.
Quang Dương
Sau Tết sẽ là mùa làm hồ sơ thi ĐH và CĐ, duylong sưu tầm bài này post lại cho mọi người rộng đường tham khảo.